Замон ўзгариб, одамлар қадимги китобларнинг услуби ва тилидан узоқлашиб қолдилар. Ушбу сабаб туфайли катта уламолардан бошқалар эски тафсирлардан фойдаланишни ўйламай ҳам қўйдилар. Шунда баъзи тушунган уламолар тафсир илмида ҳам янгиланиш бўлиши лозимлигини ўйлай бошладилар. Ўй-фикрлар ва маслаҳатлар тафсир бўйича янги, замона руҳини акс эттирадиган, мусулмонларнинг эҳтиёжларини қондирадиган тафсир ёзилиши замоннинг талаби эканига ишонч ҳосил қилиш билан якунланди.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг 1991йил 15 мартда «Ўзбекистон адабиёти ва санъати» газетасида эълон қилинган мақолаларидан бири «Зино иймондан эмас» деб номланган эди. Ушбу мақолада зино, уни келтириб чиқарувчи омиллар ҳақида батафсил тўхталиб ўтилган. Хусусан, аёлларнинг баъзи ўйламай қилган ишлари, аслига эътибор бермай, диний қарашларни поймол этиб, зинога сабаб бўлиб қолаётганлари ҳақида қимматли фикрлар айтиб ўтилган, уйғонаётган миллат маърифатини ана шу каби иллатлардан тозалаш чоралари муолажа қилинган.

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ! Ҳурматли Шайх ҳазратлари! Бир кун дўстларимиз билан Нақшбандия тарийқатида бўлган инсонларнинг олдига борган пайтимизда у ерда қўл бериш (байъат) бўлаётган экан. Байъат қилинаётган вақтда муршид ўз муридига оят ва ҳадисдан далил келтириб, бугунгача қазо қилган намозларингизнинг қазосини ўқимайсиз, деб мурожаат қилди. Бу ҳол бизда жуда ғалати таассурот қолдирди. Чунки бошқа бир Нақшбандия тарийқатидаги муршид ўз маърузасида Аллоҳ Ҳаққ субҳанаҳу ва таоло қиёмат куни бандалардан иккита нарсани умуман кечмаслигини айтди, улардан бири қўл ҳаққи, иккинчиси Аллоҳнинг буюрган фарзлари (ўқилмаган намозлар, тутилмаган рўзалар, берилмаган закотлар). Қизиғи шундаки, бу зот ҳам ҳадисдан далил билан гапирган эди. Бу ҳолнинг қайси бири тўғри? Жавобингиз учун ташаккур.

Қуръон кишиларни тўғри йўлга бошлаш учун туширилган китоб бўлиб, коинот, мавжудот ва илмий масалаларда сўз юритиш унинг вазифаси эмас. Лекин шу билан бирга, Қуръонда баъзи бир илмий маълумотлар келганки, албатта, улар Қуръоннинг илоҳий мўъжизакор китоб эканлигига катта далилдир.

208. Эй иймон келтирганлар! Исломга тўлиғича киринг. Ва шайтоннинг изидан эргашманг. Албатта, у сизга очиқ душмандир.

Уч масжид дейилганда Масжидул ҳаром, Масжидун Набавий ва Масжидул Ақсо кўзда тутилади.

«Ва қиёмат куни баъсга (қайта тирилишга), амалларнинг жазо ва мукофоти берилишига, арзга (қилинган амалларнинг кўрсатилишига), ҳисоб-китобга, китобни (номаи аъмолни) ўқишга, савобга ва иқобга, сирот ва мезонга (амал тарозисига) иймон келтирамиз».

Умму Салама розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

32. Шунинг учун ҳам Бани Исроилга: «Ким бир жонни ноҳақдан ёки ер юзида фасод қилмаса ҳам ўлдирса, худди ҳамма одамларни ўлдирган бўлади. Ким уни тирилтирса, худди ҳамма одамларни тирилтиргандек бўлади», деб ёздик. Батаҳқиқ, уларга Пайғамбарларимиз баёнотлар олиб келдилар. Сўнгра, бундан кейин ҳам, улардан кўплари ер юзида исроф қилгувчилардан бўлдилар.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: